Trong bức tranh đa sắc màu của bóng đá Pháp, không nhiều cuộc đối đầu mang trong mình sự kình địch, căng thẳng và giàu cảm xúc như Derby Rhône-Alpes giữa Olympique Lyonnais (Lyon) và AS Saint-Étienne (ASSE). Vượt ra ngoài khuôn khổ một trận đấu bóng đá đơn thuần, đây là cuộc chạm trán của lịch sử, văn hóa, xã hội và niềm tự hào của hai thành phố lớn nhất vùng Auvergne-Rhône-Alpes.
Nguồn gốc của sự kình địch này bắt nguồn sâu xa từ sự khác biệt về địa lý và xã hội giữa hai thành phố. Lyon, nằm ở ngã ba sông Rhône và Saône, từ lâu đã là một trung tâm thương mại, tài chính và văn hóa, mang dáng dấp của tầng lớp thượng lưu. Ngược lại, Saint-Étienne, cách đó khoảng 60km về phía tây nam, lại là biểu tượng của vùng công nghiệp khai thác than, đại diện cho tầng lớp lao động cần cù. Sự tương phản này tạo nên một bức tường ngăn cách vô hình, nuôi dưỡng sự ganh đua không chỉ trên sân cỏ mà còn trong đời sống.
Lịch sử đối đầu lâu đời và căng thẳng giữa hai câu lạc bộ Lyon và Saint-Étienne trong trận derby Rhône-Alpes
Trận derby đầu tiên diễn ra vào năm 1951, và kể từ đó, hai đội đã tạo nên vô số cuộc thư hùng nảy lửa. Những năm 1960 và 1970 là thời kỳ hoàng kim của Saint-Étienne, khi “Les Verts” (Màu xanh lá) thống trị bóng đá Pháp và tạo dựng danh tiếng ở châu Âu. Trong giai đoạn này, các trận derby thường nghiêng về phía ASSE, khiến niềm kiêu hãnh của người dân Saint-Étienne càng dâng cao. Tuy nhiên, sự trỗi dậy mạnh mẽ của Lyon vào đầu thế kỷ 21, với chuỗi 7 chức vô địch Ligue 1 liên tiếp (2002-2008), đã làm thay đổi cán cân quyền lực và thổi bùng lên ngọn lửa đối đầu.
Không khí của một trận Derby Rhône-Alpes luôn đặc quánh sự thù địch. Từ trước trận đấu hàng tuần, truyền thông và người hâm mộ hai bên đã bắt đầu “hâm nóng” bầu không khí bằng những màn khẩu chiến. Trên khán đài, các nhóm ultras của cả Lyon (Bad Gones, Lyon 1950) và Saint-Étienne (Magic Fans, Green Angels) luôn chuẩn bị những màn trình diễn tifo hoành tráng, những biểu ngữ mang tính chế nhạo đối thủ và những tiếng hát át cả tiếng loa sân vận động. Pháo sáng, bom khói là những hình ảnh quen thuộc, tạo nên một quang cảnh rực lửa nhưng đôi khi cũng tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn.
Cổ động viên cuồng nhiệt của Lyon hoặc Saint-Étienne tạo nên màn trình diễn pháo sáng ấn tượng trên khán đài trận derby Rhône-Alpes
Trên sân cỏ, các cầu thủ hiểu rõ tính chất quan trọng của trận đấu. Những pha vào bóng quyết liệt, những tình huống tranh chấp không khoan nhượng và cả những khoảnh khắc lóe sáng cá nhân đã trở thành đặc sản của trận derby này. Đôi khi, sự căng thẳng vượt quá giới hạn, dẫn đến những thẻ phạt và cả những vụ xô xát. Nhưng chính sự máu lửa đó lại càng làm tăng thêm sức hấp dẫn cho cuộc đối đầu mà không người hâm mộ nào muốn bỏ lỡ.
Nhiều trận đấu đã đi vào lịch sử của Derby Rhône-Alpes với những ký ức khó phai. Đó có thể là chiến thắng hủy diệt 5-0 của Lyon ngay trên sân Geoffroy-Guichard của Saint-Étienne vào năm 2017, với màn ăn mừng giơ áo đầy khiêu khích của Nabil Fekir. Hay ngược lại, những chiến thắng quan trọng của ASSE giúp họ khẳng định vị thế trước gã hàng xóm hùng mạnh. Mỗi bàn thắng, mỗi chiến thắng trong trận derby đều mang ý nghĩa lớn lao, là niềm tự hào và là liều thuốc tinh thần vô giá cho các cổ động viên.
Dù phong độ của hai đội có thể thay đổi theo từng mùa giải, Derby Rhône-Alpes vẫn luôn giữ vị trí đặc biệt trong lòng người hâm mộ bóng đá Pháp. Nó không chỉ là cuộc chiến giành 3 điểm, mà còn là cuộc chiến vì danh dự, niềm tự hào vùng miền và sự khẳng định vị thế giữa hai thế lực bóng đá lâu đời. Sức nóng của trận derby này là minh chứng cho thấy bóng đá không chỉ là thể thao, mà còn là một phần quan trọng của văn hóa và đời sống xã hội.
Trải qua hơn 7 thập kỷ với hàng trăm lần đối đầu, mối thù địch giữa Lyon và Saint-Étienne vẫn chưa bao giờ nguội lạnh. Mỗi mùa giải, người hâm mộ lại háo hức chờ đợi ngày hai đội chạm trán, để lại được sống trong bầu không khí cuồng nhiệt, căng thẳng và đầy cảm xúc của một trong những trận derby hấp dẫn nhất thế giới – Derby Rhône-Alpes.
