Cuộc đối đầu giữa Italia và Tây Ban Nha luôn là một trong những trận cầu được mong đợi nhất của bóng đá châu Âu và thế giới. Đây không chỉ là cuộc chạm trán giữa hai nền bóng đá giàu truyền thống bậc nhất lục địa già mà còn là màn so tài đỉnh cao về chiến thuật, kỹ thuật và bản lĩnh. Tại các giải đấu lớn như World Cup và EURO, những trận thư hùng giữa Azzurri và La Roja thường diễn ra đầy kịch tính, hấp dẫn và để lại nhiều cảm xúc khó quên.
Lịch sử đối đầu tại các giải đấu lớn ghi nhận sự cân bằng đáng kinh ngạc, nhưng cũng đầy những bước ngoặt định hình cả một thế hệ. Từ những trận đấu căng thẳng thời kỳ đầu đến những màn đấu trí chiến thuật hiện đại, mỗi cuộc gặp gỡ lại viết nên một chương mới cho sự kình địch này. Đặc biệt, kể từ EURO 2008, hai đội tuyển này liên tục tạo ra những màn đại chiến không khoan nhượng.
Tại tứ kết EURO 2008, Tây Ban Nha dưới thời Luis Aragonés đang trên đường khẳng định thế hệ vàng với lối chơi tiki-taka quyến rũ. Họ đối đầu với một Italia, nhà đương kim vô địch thế giới, vẫn rất già dơ và kỷ luật. Sau 120 phút không có bàn thắng, bản lĩnh trên chấm luân lưu đã giúp Tây Ban Nha giành chiến thắng 4-2. Cesc Fàbregas là người thực hiện quả sút quyết định, phá vỡ “lời nguyền tứ kết” và mở ra kỷ nguyên thống trị cho La Roja. Đây được xem là bước ngoặt quan trọng, đánh dấu sự trỗi dậy mạnh mẽ của bóng đá Tây Ban Nha.
Khoảnh khắc Cesc Fabregas sút quả luân lưu quyết định giúp Tây Ban Nha thắng Italia tại tứ kết EURO 2008 lịch sử.
Bốn năm sau, tại EURO 2012, hai đội gặp lại nhau tới hai lần. Ở vòng bảng, họ hòa nhau 1-1 trong một trận đấu cân bằng. Nhưng ở trận chung kết, Tây Ban Nha đã trình diễn một bộ mặt hoàn toàn khác. Với đỉnh cao của lối chơi tiki-taka, La Roja đã hủy diệt Italia với tỷ số 4-0, một trong những trận chung kết EURO có tỷ số cách biệt nhất lịch sử. David Silva, Jordi Alba, Fernando Torres và Juan Mata là những người ghi bàn, giúp Tây Ban Nha bảo vệ thành công ngôi vô địch châu Âu một cách thuyết phục.
Italia đã có cơ hội phục thù tại vòng 1/8 EURO 2016. Dưới sự dẫn dắt của Antonio Conte, Azzurri đã thể hiện một lối chơi phòng ngự phản công đầy khoa học và hiệu quả. Họ hoàn toàn làm chủ thế trận và giành chiến thắng xứng đáng 2-0 nhờ các pha lập công của Giorgio Chiellini và Graziano Pellè. Chiến thắng này không chỉ giúp Italia trả món nợ năm 2012 mà còn khẳng định sức mạnh chiến thuật và tinh thần chiến đấu đáng nể của họ.
Giorgio Chiellini ghi bàn mở tỷ số cho Italia trong chiến thắng chiến thuật 2-0 trước Tây Ban Nha tại vòng 1/8 EURO 2016.
Cuộc đối đầu gần nhất tại một giải đấu lớn là trận bán kết EURO 2020 (diễn ra năm 2021). Một lần nữa, hai đội lại kéo nhau vào hiệp phụ sau khi hòa 1-1 trong 90 phút chính thức (Federico Chiesa mở tỷ số cho Italia, Álvaro Morata gỡ hòa cho Tây Ban Nha). Kịch bản luân lưu cân não tái diễn, và lần này, Italia là những người chiến thắng với tỷ số 4-2. Thủ thành Gianluigi Donnarumma trở thành người hùng khi cản phá thành công cú sút của Morata, đưa Italia vào chung kết và sau đó lên ngôi vô địch.
Thủ môn Gianluigi Donnarumma cản phá thành công quả luân lưu của Alvaro Morata, góp công lớn giúp Italia vào chung kết EURO 2020.
Ngoài EURO, World Cup cũng chứng kiến những màn so tài đáng nhớ. Tại World Cup 1994, Italia đã loại Tây Ban Nha ở tứ kết với chiến thắng 2-1 đầy tranh cãi. Trận đấu này được nhớ đến với cú đánh cùi chỏ của Mauro Tassotti vào mặt Luis Enrique khiến cầu thủ Tây Ban Nha đổ máu và pha lập công quyết định của Roberto Baggio ở những phút cuối. Trước đó, tại World Cup 1934, Italia cũng đã vượt qua Tây Ban Nha sau hai lượt trận tứ kết (hòa 1-1 ở trận đầu, thắng 1-0 ở trận đá lại).
Nhìn chung, những trận đấu giữa Italia và Tây Ban Nha tại các giải đấu lớn luôn mang đến chất lượng chuyên môn cao, sự kịch tính và những cảm xúc mãnh liệt. Đó là cuộc chiến không khoan nhượng giữa hai trường phái bóng đá khác biệt, một bên là phòng ngự Catenaccio trứ danh (dù đã biến đổi nhiều) và một bên là kiểm soát bóng Tiki-taka (cũng đã có nhiều thay đổi). Mỗi trận đấu là một câu chuyện riêng, góp phần làm nên lịch sử hào hùng của cả hai nền bóng đá và tạo nên một trong những cặp đấu kinh điển nhất thế giới.
