Bóng đá nữ tại Italia, hay còn gọi là “Calcio Femminile”, có một lịch sử phong phú, đầy thăng trầm và đang trên đà phát triển mạnh mẽ. Hành trình của bóng đá nữ ở quốc gia hình chiếc ủng là một câu chuyện về niềm đam mê, sự kiên trì vượt qua định kiến xã hội và những nỗ lực không ngừng nghỉ để được công nhận.
Những bước chân đầu tiên và giai đoạn bị lãng quên
Những dấu vết đầu tiên của bóng đá nữ tại Italia xuất hiện khá sớm, vào những năm 1930. Năm 1933, tại Milan, “Gruppo Femminile Calcistico” (Nhóm Bóng đá Nữ) được thành lập, được xem là nỗ lực có tổ chức đầu tiên. Tuy nhiên, sự trỗi dậy của chủ nghĩa phát xít và sau đó là Chiến tranh Thế giới thứ hai đã khiến những hoạt động này nhanh chóng bị dập tắt và rơi vào quên lãng trong nhiều thập kỷ. Phụ nữ bị giới hạn trong vai trò truyền thống và thể thao, đặc biệt là bóng đá, bị coi là không phù hợp.
Sự hồi sinh và kỷ nguyên tiên phong (Thập niên 60 – 70)
Phải đến cuối những năm 1960, bóng đá nữ mới thực sự hồi sinh tại Italia, chủ yếu nhờ vào nỗ lực của các cá nhân và nhóm nhỏ đầy nhiệt huyết. Năm 1968, Liên đoàn Bóng đá Nữ Italia (Federazione Italiana Calcio Femminile – FICF) được thành lập tại Viareggio, tổ chức giải vô địch quốc gia không chính thức đầu tiên cùng năm. Gần như song song, một tổ chức khác, Liên đoàn Bóng đá Nữ Liên hiệp Tự trị (Unione Italiana Sport Popolare – UISP), cũng ra đời và tổ chức giải đấu riêng. Sự tồn tại song song của hai liên đoàn cho thấy sự nhiệt tình nhưng cũng phản ánh tình trạng thiếu tổ chức thống nhất ban đầu. Giai đoạn này chứng kiến sự ra đời của nhiều câu lạc bộ, dù hoạt động trong điều kiện khó khăn, thiếu thốn cơ sở vật chất và sự công nhận chính thức.
Hợp nhất và những thách thức (Thập niên 80 – 90)
Đầu thập niên 80 chứng kiến những nỗ lực hợp nhất các tổ chức bóng đá nữ. Năm 1986, bóng đá nữ chính thức được đưa vào quản lý bởi Liên đoàn Bóng đá Italia (Federazione Italiana Giuoco Calcio – FIGC), đánh dấu một bước ngoặt quan trọng hướng tới sự công nhận và phát triển có hệ thống hơn. Đội tuyển quốc gia nữ Italia, thường được gọi là “Le Azzurre”, bắt đầu tham gia các giải đấu quốc tế chính thức do UEFA và FIFA tổ chức. Mặc dù đạt được một số thành công nhất định, như vị trí Á quân tại Giải vô địch bóng đá nữ châu Âu (Euro) năm 1993 và 1997, bóng đá nữ Italia vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức: sự thiếu đầu tư, hạn chế về truyền thông và sự quan tâm của công chúng so với bóng đá nam.
Đội tuyển bóng đá nữ quốc gia Italia (Le Azzurre) trong một giải đấu quốc tế những năm 1990 lịch sử
Gia tăng sự chú ý và nỗ lực chuyên nghiệp hóa (Thập niên 2000 – 2010)
Bước sang thế kỷ 21, giải vô địch quốc gia nữ (Serie A Femminile) dần được cải thiện về chất lượng và tính cạnh tranh. Các cầu thủ nữ Italia bắt đầu được chú ý nhiều hơn, và một số gương mặt tài năng đã xuất ngoại thi đấu. Tuy nhiên, sự phát triển vẫn diễn ra tương đối chậm. Khoảng cách về mức độ chuyên nghiệp, lương thưởng và điều kiện tập luyện so với các quốc gia hàng đầu châu Âu như Đức, Pháp hay các nước Bắc Âu vẫn còn rất lớn. Các câu lạc bộ chủ yếu hoạt động bán chuyên nghiệp hoặc nghiệp dư.
Pha tranh bóng quyết liệt trong một trận đấu thuộc giải Serie A Femminile, minh chứng sự phát triển bóng đá nữ Italia
Bước đột phá và kỷ nguyên mới (Cuối thập niên 2010 – Hiện tại)
Một bước ngoặt thực sự đến vào khoảng giữa thập niên 2010 khi FIGC yêu cầu các câu lạc bộ Serie A nam thành lập hoặc sáp nhập một đội bóng nữ. Điều này dẫn đến sự đầu tư mạnh mẽ từ các câu lạc bộ lớn như Juventus, AC Milan, Inter Milan, AS Roma, và Fiorentina. Sự tham gia của các thương hiệu lớn này đã nâng cao đáng kể hình ảnh, chất lượng chuyên môn và sự quan tâm của truyền thông đối với Serie A Femminile.
Thành công của Le Azzurre tại FIFA Women’s World Cup 2019, nơi họ lọt vào tới tứ kết sau 20 năm vắng bóng, đã tạo ra một cú hích lớn. Giải đấu này thu hút lượng khán giả kỷ lục tại Italia và giúp bóng đá nữ chiếm được vị trí xứng đáng hơn trong lòng người hâm mộ. Kể từ mùa giải 2022-2023, Serie A Femminile chính thức trở thành giải đấu chuyên nghiệp, một cột mốc lịch sử đảm bảo quyền lợi và điều kiện làm việc tốt hơn cho các cầu thủ.
Khoảnh khắc đội tuyển bóng đá nữ Italia ăn mừng bàn thắng tại FIFA Women's World Cup, đánh dấu cột mốc lịch sử
Lịch sử phát triển của bóng đá nữ Italia là minh chứng cho sự vươn lên mạnh mẽ từ những khởi đầu khiêm tốn. Dù vẫn còn những thách thức phía trước trong việc thu hẹp khoảng cách với các nền bóng đá nữ hàng đầu thế giới và tăng cường sự quan tâm ở cấp độ quốc nội, tương lai của Calcio Femminile đang trở nên tươi sáng hơn bao giờ hết, hứa hẹn những thành công mới trên đấu trường quốc tế và sự phát triển bền vững trong nước.